Cuốn sách đầu tiên mình muốn viết về là “Psychology of Money” – Tâm lý học về tiền, và khái niệm đầu tiên mình muốn nhắc đến là “Tự do”. Morgan Housel viết “Controlling your time is the highest dividend money pays”. Nó làm mình liên tưởng đến một câu hay được nghe trong tiếng Việt – “tiền có thể mua được tự do”. Nghe thì na ná giống nhau nhưng về bản chất, mình nghĩ mỗi câu sẽ có một cách hiểu khác hoàn toàn khác nhau.
Khi bạn nghĩ rằng “tiền có thể mua được tự do”, bạn sẽ nghĩ mình cần kiếm thật nhiều tiền, và dùng tiền đó để “mua” tự do cho mình – đơn giản nhất là “mua” vài tiếng dịch vụ dọn nhà, nấu ăn, đến việc “mua” những chuyến du lịch – những khoản thời gian không phải nghĩ gì về công việc. Khi chi phí cho những khoản “tự do” đó tăng lên, thì bạn càng cần kiếm nhiều tiền hơn, để mơ ước về những sự tự do lớn hơn.
Thế nhưng theo ý của Morgan, thì ngay cả khi tiền không rời khỏi túi bạn, nó đã có thể cho bạn một khoản lợi tức cực xịn – đó là quyền tự do làm chủ thời gian của mình. Bởi vì bạn biết bạn có đủ tiền để sống một vài tháng, bạn có thể tự do lựa chọn một công việc thật ưng ý mà không cần chấp nhận ngay offer đầu tiên. Bởi vì bạn đã có một khoản đầu tư, bạn có thể cho mình quyền lựa chọn một công việc với mức lương thấp hơn nhưng lại có thêm nhiều thời gian rảnh.
Biết rằng mình có đủ tài chính để trang trải cho cuộc sống mình lựa chọn cũng đã là cảm giác tự do. Và bạn có thể có được “tự do” đó ngay cả khi không tiêu đến tiền.